گاز مبرد R410a نوع جدیدی از مبرد و جایگزینی برای گاز مبرد R22 است. این مبرد جدید بدون کلر است و بسیاری از دستورالعمل‌های زیست محیطی را رعایت می کند. از آن جایی که در مبرد R410 کلر وجود ندارد بنابراین آسیب های را که سایر گاز های قدیمی به لایه اوزون وارد می کنند را ندارد

در پایین این مقاله به این سوالات پاسخ داده می‌شود

مبرد چیست ؟ مبرد R410a چیست ؟ آیا مبرد گاز R410a سمی است ؟ تفاوت بین گاز R22 و R410a در چیست ؟ مبرد R410a برای چه مواردی استفاده می شود ؟ نحوه عملکرد گاز R410a به چه صورت است ؟

[ez-toc]

مبرد چیست ؟

مبرد، ماده‌ای است در فاز گاز یا مایع که به منظور کاهش دمای یک ناحیه، در فرآیند تبرید مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در سیستم‌های یخچال خانگی، کولرهای اسپلیت، سیستم های سردخانه‌ای، سیستم تهویه خودرو و … استفاده می‌شود. به طور کلی ماده مبرد در سیستم‌ها و دستگاه‌هایی که از سیکل تبرید تراکمی استفاده می‌کنند، وجود دارد. به همین دلیل، گاز مبرد در سیستم های تهویه مطبوع و برودتی نیز بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

گاز مبرد R410a چیست؟

گاز مبرد R410a نوع جدیدی از مبرد و جایگزینی برای گاز مبرد R22 است. این مبرد جدید بدون کلر است و بسیاری از دستورالعمل های جدیدتر زیست محیطی را رعایت می کند. (دستورالعمل های زیست محیطی) از آن جایی که در مبرد R410 کلر وجود ندارد. بنابراین آسیب‌های را که سایر گاز‌های قدیمی به لایه اوزون وارد می‌کنند را ندارد. این گاز از ترکیب دو گاز R125 و R35 به صورت ترکیبی 50/50 تشکیل شده است.

تاریخچه گاز مبرد R410A

شرکت کریر اولین شرکتی بود که یک سیستم تهویه مطبوع تجاری مبتنی بر R-410a را در سال 1996 وارد بازار کرد.بعد از این تغییر؛ مبرد R410a بهترین جایگزین برای سیستم‌های تهویه مطبوع تجاری و مسکونی در سراسر جهان شناخته شده است.

آیا گاز R410a سمی ‌است؟

گاز مبرد R410a سمیت کمی دارد. اما در صورت استشمام در غلظت‌های بالا می‌تواند باعث سرگیجه و از دست دادن تمرکز، در سطوح بالاتر منجر به افسردگی CNS، خفگی یا آریتمی قلبی بشود. بنابراین هنگام استفاده از فرآورده‌های گاز مبرد باید به دستورالعمل های آن توجه کرد.

تفاوت بین مبرد R410a با R22 در چیست؟

برای مقایسه مبرد R410a و R22 باید به این نکات توجه داشت:

این دو مبرد از متداول ترین گازهایی هستند که در دستگاه‌های تهویه مطبوع به کار برده می‌شوند.

گازهای مبرد R410a و R22 کارکرد متفاوتی با یکدیگر دارند.

4 تفاوت گاز مبرد R410a و R22:

گاز مبرد R410a در مقایسه با گاز مبرد R22 گرمای بیشتر ی آزاد می‌کند. ضمن این مورد نیاز به خنک سازی بهتری در قسمت یونیت بیرونی دارد.
حجم گاز در سیستم‌های R410a مقدار کمتری نسبت به مبرد R22 می باشد.
هر دو گاز R410aو R22 قابلیت حل شدن در روغن را دارند. گاز R22 در روغن معدنی قابل حل است و همچنین گاز R410a در روغن سنتتیک قابل حل شدن است. اما نسبت حل شدن گاز R410a در روغن بیشتر از نسبت حلالیت گاز R22 است.

این قابلیت گاز R410a که نسبت حلالیت بیشتر در روغن را دارد. موجب کاهش میزان سایش و خوردگی در قطعات کمپرسور می شود.

روغن سازگار با گاز مبرد R410a

روغن های سازگار با این نوع مبرد از نوع روغن سنتتکیک و مصنوعی می‌باشد.

نحوه شارژ کردن کولر گازی با گاز R410a

در متن بالا از سایت صنایع برودتی دکتر کول به‌صورت مختصر با گاز مبرد R410a آشنایی پیدا کردید. باید به این نکته توجه کنید که؛ این گاز محصول جدیدی است. در اکثر کولر گازی‌های اسپلیت امروزی و دستگاه‌های اینورتر از این مبرد استفاده می‌گیرد.

مراحل انجام کار

در مواجهه با هر نوع کولر گازی، ابتدا قبل از هر عملی باید به برچسب مشخصات فنی آن توجه کنید. در صورتی که با کولر گازی اسپلیت اینورتر مواجه شدید.ابتدا از نوع گاز و مقدار به کار رفته در این نوع سیستم مطمئن شوید.

نکته: روی برچسب فنی دستگاه نوع گاز و مقدار آن درج شده است.

مقدار حجم گاز درج شده روی برچسب مشخصات فنی برای 5 متر لوله محاسبه‌شده است. اگر در هنگام نصب کولر اسپلیت نیاز به بیش از 5 متر لوله باشد. باید به ازای هر متر لوله 20 گرم گاز مبرد به سیستم اضافه گردد.اما اگر هنگام شارژ گاز مبرد R410a ترازو نداشتید.با رعایت موارد زیر می‌توانید دستگاه کولر اسپلیت را شارژ کنید.

می‌توانید با استفاده از گیج منیفولد به مقدار 110 PSI تا 120 PSI گاز شارژ کنید.دقت داشته باشید باید گاز مبرد R410a را به‌صورت مایع شارژ کنید. یعنی هنگام شارژ باید کپسول را برعکس کنید. این مقدار گاز مبرد هنگامی که، دمای محیط داخل یعنی اواپراتور 27 درجه سانتی‌گراد و دمای محیط بیرون یعنی کندانسور 25 درجه سانتی‌گراد باشد موردی نیاز است.

خالی بودن کولر از گاز R410 بصورت کامل

اگر سیستم کاملا فاقد گاز مبرد بود. بهترین و اصولی‌ترین روش برای شارژ گاز به‌ صورت وزنی است که با استفاده از ترازو مقدار موردنیاز گاز شارژ می‌شود. دقت داشته باشید که قبل از اقدام به شارژ گاز مبرد، باید دلیل و علت تخلیه گاز را شناسایی و برطرف کنید.

باید دانست که به دلیل ترکیبی بودن این نوع گاز، در صورت نشت بیش از 15درصد از حجم مبرد باید شارژ کامل صورت گیرد.

کمبود گاز مبرد در کولر گازی اینورتر یا اضافه کردن گاز R410a

هنگام برخورد با کولر گازی اسپلیت که گاز آن بر اثر نشتی یا هر علت دیگر کم شده است. موارد زیر از عمده دلایل کمبود یا نشتی گاز مبرد در کولرهای گازی هستند:

سفت نبودن مهره های و اتصالات
نشتی در پنل داخلی یا خارجی
نشت شدن لوله های واسط

بعد از پیدا کردن علت کمبود گاز باید آن را شارژ کنید. اضافه کردن گاز R410a با گاز R22 کمی تفاوت دارد.

تفاوت شارژ گاز در کولر های R22 با R410a

با توجه به اینکه گاز R410a از دو گاز مختلف تشکل شده است. هنگامی که سیستم دچار نشتی شود. دقیقا نمی‌توان متوجه شد که از کدام نوع از مبردها کم شده و تناسب ترکیب آب به هم ریخته است.

اصولی ترین و علمی ترین روش برای شارژ گاز R410A چیست؟

اصولی‌ترین و علمی‌ترین روش این است که اگر 10% تا 15% بیش‌تر از گاز کل سیکل برودتی کم شده است. حتماً باید تمام گاز را خالی کرده و دوباره آن را شارژ کنید. ولی اگر کم‌تر از مقدار ذکر شده از سیکل برودتی گاز مبرد کم شده بود.فقط شارژ گاز مقدار کم شده لازم است.

نکته: البته که روش بالا روش علمی و اصولی شارژ گاز R410a کولر گازی اینورتر است . ولی اگر شارژ کردن به صورت غیر اصولی انجام بشود منجر به اثرات زیر می‌شود:

سیستم بازده و سرمای کافی را نخواهد داشت.
در درازمدت باعث صدمه زدن به کمپرسور می‌شود.
روغن کولر گازی را فاسد می‌کند.

نکات شارژ گاز R410a

حتماً برای شارژ گاز R410a به نکات زیر توجه کنید:

قبل از شارژ گاز مبرد علت خارج شدن گاز را پیدا و رفع نمایید. قبل از شارژ گاز حتماً سیکل برودتی را وکیوم کنید. گاز R410a باید به‌صورت مایع شارژ شود. یعنی کپسول را هنگام شارژ برعکس کنید تا مایع وارد سیستم شود. در هنگام شارژ از طریق گیج منیفولد حتماً از گیج فشار بالا یا گیج مخصوص گاز R410a استفاده کنید.

و اما بد نیست از مزایا و معایب این گاز مبرد سخن بگوییم:

مزایای گاز مبرد R410a

به دلیل عدم وجود گاز کلر، دوستدار محیط زیست است. اثرات مخرب کمتری بر لایه ی ازون دارد.
سرمایش بهتری را در سیستم های برودتی ایجاد می کند.
حجم کمتری از گاز مبرد مورد نیاز است.
به دلیل قدرت انحلال با روغن اثرا روانکاری بهتری دارد. روانکاری بهتر در قطعات مکانیکی سایش و اصطکاک را کاهش می‌دهد.

معایب استفاده از گاز مبرد R410a

شاید یکی از بزرگترین دلایلی که هنوز این گاز نتوانسته جایگزین مبرد R22 شود. وجود دمای تقطیر پایین است؛ به این مفهوم که در کندانسور نیاز است دما را بیشتر پایین بیاوریم.
- در شرایط آب و هوایی جنوب کشور؛ شهرهایی جنوبی کشور این امر در فصول گرم به ندرت امکان‌پذیر است. پس عملا سرمایش مطلوب به سختی ممکن است.
مورد بعد دردسرهای نشتی و شارژ گاز مبرد می‌باشد. این مسئله هم برای تکسنین های این حوزه دردسرهایی دارد و هم هزینه هایی زیادی را بر مشتریان وارد می‌کند.