گاز مبرد یا گازهای برودتی

گاز مبرد یا گاز کولر گازی چیست؟

گاز کولر گازی که به اسم مبرد یا گاز مبرد هم شناخته می‌شود، یکی از اجزای اصلی سیستم سرمایشی و سیستم‌های تبریدی است. هنگامی که کولر گازی اسپلیت یا سیستم سرمایشی شما گرمای محیط را دریافت می‌کند، نقش جذب گرما را گاز مبرد به عهده دارد.

مبرد بعد از گرفتن گرمای محیط در حالتی گازی شکل وارد کمپرسور شده و در کمپرسور فشرده می‌شود. گاز فشرده شده دما و فشار بالایی دارد پس وارد کندانسور شده تا دمای آن پایین آورده شود تا به فاز مایع تبدیل گردد، در این حالت گاز مبرد گرمای خود را به محیط می‌دهد.

در انتهای این فرآیند گاز مبرد است که باعث سرمایش برای شما در کولر گازی، آبسردکن، کولر خودرو، سردخانه و … برای شما می‌شود

این فرایند سرمایشی تا زمانی انجام می‌شود که گاز موجود در کولر گازی کافی باشد. اما اگر اسپیلت با کمبود گاز مواجه شود، کولر گازی دچار کاهش راندمان و کاهش کیفیت خنک کنندگی خواهد شد و در این شرایط باید به فکر شارژ گاز کولر گازی خود باشید.

انواع گاز کولر گازی

گازهای مبردی در سیستم‌های تهویه مطبوع استفاده می‌شوند که کمترین آلودگی را برای محیط زیست و کمترین آسیب را برای سلامت افراد داشته باشند. در واقع یکسری استانداردها تعریف شده‌اند و فقط گازهای مبرد دارای این استانداردها می‌توانند در کولر گازی و سیستم‌های تهویه مطبوع مورد استفاده قرار بگیرند. پر کاربردترین و بهترین گازهایی که برای کولر گازی استفاده می شوند، دو نوع گاز r22 و R410A هستند اما گازهای دیگری هم هستند که در ادامه هر یک را بررسی می کنیم :

و اما گازهای مبردی که در سیستم‌های سردکننده صنعتی و سیستم‌های سرمایشی مانند سردخانه‌ها استفاده می‌شود از قوانین دیگری ممکن است پیروی کنند. به دلیل اینکه این گازهای مبرد ماهیت خنک کنندگی کالا و یا محصولات بالادستی را دارند، الزاما نیاز به بی خطر بودن آنها نیست. ممکن است این گازهای مبرد آمونیاک و یا گاز پروپان باشند. حجم و حالت فازی این گازها نیز ممکن است متفاوت باشد.

گاز کولر گازی R22

گاز کولر گازی R22 از پر استفاده ترین انواع گاز برای کولر گازی است و علاوه بر آن در یخچال ها نیز کاربرد دارد. این گاز به دلیل ویژگی های مثبت خود، سال های زیادی است که در وسایل سرمایشی استفاده می شود اما به دلیل بعضی معایبی هم که دارد، استفاده از آن محدودتر شده است.

گاز R22 به اسم گاز فرئون در بازار شناخته می شود و در کولرهای گازی قدیمی تر استفاده می شود. این گاز به نسبت گازهای جدید، در انجام فرایند سرمایش از قدرت کمتری برخوردار است و در واقع، بازدهی پایین تری دارد.

همچنین میزان سازگاری گاز R22 با محیط زیست کمتر است و اگر بخواهیم دقیق تر توضیح دهیم، باعث تخریب محیط زیست هم می شود. اصلی ترین عاملی که باعث شده است از گاز R22 در کولرهای گازی جدید استفاده نشود، تخریب محیط زیست توسط آن است و استفاده از در سایر لوازم سرمایشی نیز به مرور زمان کمتر خواهد شد.

البته گاز R22 دارای مزایایی هم می باشد از جمله آنکه قیمت مناسبی دارد که شاید استقبال کم از آن باعث شده است نسبت به انواع گاز کولر گازی، ارزان تر باشد.

گاز R22 دارای برخی خواص شیمیایی است که آن را برای استفاده در سیستم های برودتی با دمای صفر درجه و سیستم های برودتی پایین صفر درجه مناسب ساخته است.

در کل اینکه گاز R22 در گذشته مزیت هایی داشته است اما امروزه با وجود گازهای جدیدی که ویژگی های بهتری دارند، استفاده از آن بسیار کم شده است.

گاز مبرد R410A کولر گازی

گاز R410A از پر کاربردترین گازهایی است که برای کولرهای گازی مخصوصا کولرهای گازی جدید استفاده می شود. این گاز ترکیب دو گاز R125 و R32 با نسبت برابر 50 به 50 ساخته می شود دارای سرمادهی ایده الی است.

گاز R410A به نسبت سایر گازهای مصرفی برای کولرگازی همچون R22 نقطه جوش بسیار پایین تری دارد که باعث بازدهی بیشتر آن شده است. مهم ترین ویژگی مثبت این گاز نیز سازگاری با محیط زیست می باشد و به همین دلیل جایگزینی برای گاز R22 شده است.

گاز R410A تاثیرات مخرب بر محیط زیست و لایه اوزون ندارد و در کشورهای آمریکایی و اروپایی، تنها گازی است که برای کمپرسور تجهیزات سرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد.

گاز R410A با نام تجاری Puron در بازار شناخته می شود و دارای کندانسورهای بزرگتری می باشد. کندانسور بزرگ گاز باعث می شود که گاز برگشتی از اواپراتور گرمای بیشتری به محیط خارج برگرداند و در نتیجه زمان ورود به کمپرسور متراکم تر باشد. به دلیل همین ویژگی، برای تراکم سازی گاز در کمپرسور به انرژی کمتری نیاز است و برق هم کمتر مصرف می شود.

از دیگر ویژگی های گاز R410A می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :

• میزان آنتالپی بالاتر
• میزان نقطه جوش پایین تر
• قابل استفاده در اکثر سیستم های تهویه مطبوع و تبرید
• سازگاری با روغن پلی ال استر
• سازگاری با اکسپنشن های سری T آلکو
• ایجاد سرمایش بیشتر نسبت به گاز R22
• میزان کمتر تخریب لایه ازون نسبت به سایر گاز های مبرد
• میزان شارژ کمتر

گاز کولر گازی مدل R502

به جزء گازهای R22 و R410A از گازهای دیگری همچون R502 هم استفاده می شود اما استفاده از آن به اندازه این دو گاز رایج نیست. این گاز دارای شباهت هایی به نوع R22 می باشد و مشابه آن به لایه اوزون آسیب می زند. گاز R502 علاوه بر کولرگازی، در یخچال و یخساز ها نیز استفاده می شود اما نمی تواند جایگزین گاز R410A باشد.

گاز کولر گازی R12

از دیگر انواع گازهای کولر گازی می توانیم مدل R12 را نام ببریم. گاز R12 به رنگ سفید است و علاوه بر کولر گازی در چیلرهای صنعتی و بزرگ، خودروها و … استفاده می شود.

در رابطه با ترکیب گاز R12 باید بگوییم که ترکیبی برابر از CCL2F2 یا کلرودی فلورومتان است همچنین در مورد این گاز لازم است بدانید که در مقابل آب حساسیت بالایی دارد و ممکن است باعث زنگ زدگی دستگاهی شود که در آن استفاده شده است. البته تولید گاز R12 هم اکنون متوقف شده است زیرا اثرات مخرب بر روی محیط زیست داشت.

گاز R32

گاز R32 یا دیفلوئورومتان یک نوع گاز آلی و مشابه R410A است. این گاز به دلیل داشتن شاخصه ODP ، اثرات منفی و تخریبی زیست محیطی ندارد و تاثیرگذاری آن بر روی لایه اوزون صفر است.

عملکرد گاز R32 به نسبت R410A مطلوب تر است و می تواند در زمان سریع تری گرمای محیط اطراف را به سرما تبدیل کند.

تفاوت های گاز R410A و R22

با توجه به رایج بودن استفاده از دو نوع گاز R410A و R22، در این بخش می خواهیم تفاوت های آنها را توضیح دهیم تا برای خرید و سفارش گاز کولر گازی، انتخاب بهتری داشته باشید :

• کولرهای گازی که با گاز r22 کار می کنند از مدل های قدیمی هستند اما در کولرهای گازی جدید از گاز R410A استفاده می شود.
• گاز r22 از انواع گازهای منسوخ شده است و برای سیستم های تهیه مطبوع جدید باید از گازهایی استفاده کرد که برای محیط زیست و لایه اوزون اثرات تخریبی نداشته باشند.
• نوع روغنی که در کمپرسورها استفاده می شود نیز متفاوت است. کمپرسورهایی که از گاز r22 تامین می شوند، از روغن معدنی استفاده می کنند اما روغن کمپرسورهایی که با گاز R410A کار می کنند، مصنوعی و تقویت شده است. روغن های معدنی قادر به مخلوط شدن با مبرد های هیدرولیفروکربن یا HFC نیستند و به همین دلیل زمانی که گاز کمپرسورهای قدیمی تعویض می شود، روغن آنها نیز باید عوض شود.
• کولرهای گازی که از گاز R410A استفاده می کنند به نسبت کولرهای گازی دارای گاز R22، از 40 درصد قدرت خنک کنندگی بالاتری برخوردار هستند.
• در کولرهای گازی که از گاز R410A برای آنها استفاده شده است، لوله های کوچک تری قرار دارند.
• جذب و دفع حرارت بیشتر، کاهش استهلاک و خرابی دستگاه و راندمان بالا از دیگر ویژگی های بهتر گاز R410A به نسبت گاز R22 است.

زمان تعویض گاز کولر گازی

گاز کولر گازی را می توانید چندین بار استفاده کنید تا زمانی که به اتمام برسد یا فاسد شود اما زمانی که کولر باد گرم تولید می کند و مطمئن هستید که تمام قطعات دستگاه سالم هستند، احتمالا گاز کولر تمام شده است و باید تعویض کنید.

همچنین یخ زدن کولر گازی هم می تواند نشانه تمام یا فاسد شدن گاز باشد. در این مورد به دلیل آنکه گاز دستگاه کم است، سرما به بیرون منتقل نمی شود و باعث یخ زدگی هواساز، لوله ها و کندانسور می شود.

برای شارژ کردن کولر گازی چند روش را می توانید انجام دهید؛ راهکار اول که اصولی ترین روش است، شارژ گازی وزنی می باشد. در این روش شما می توانید اطمینان حاصل کنید که چه میزان گاز در کولر وجود دارد و همچنین می توانید بر اساس طول لوله نیز مجددا آن را شارژ کنید.

روش دوم شارژ کردن کولر گازی از گاز به وسیله آمپر است. در این روش نیز شما می توانید میزان گاز موجود در کولر گازی خود را مشاهده کنید و بر اساس نیازی که دارد، شارژ گاز را انجام دهید.

در یک روش دیگر برای شارژ کردن کولر گازی، از گیج مانوفیلد استفاده می شود. البته این روش به صورت اطمینان شده پیشنهاد نمی شود زیرا باید بر اساس دمای محیط و پارامترهای دیگر، میزان گاز موجود در کولر تشخیص داده شود.

راهنمای خرید و سفارش انواع گاز کولر گازی

حالا که با انواع گاز کولر گازی آشنا شدید و دانستید که بهترین نوع گاز کدام است، برای خرید و سفارش گاز لازم است برخی نکات را هم مد نظر قرار دهید تا برای خرید این محصول انتخاب مناسبی داشته باشید :

• گاز کولر گازی باید کمترین درجه سمی بودن را داشته باشد.
• گاز کولر گازی نباید اشتعال زا و مستعد انفجار باشد.
• نقطه جوش گاز کولر گازی باید پایین باشد.
• سازگاری با محیط زیست و عدم تخریب لایه اوزون، مهم ترین ویژگی گاز کولر گازی است.

شما با در نظر گرفتن این نکات و سایر توضیحاتی که در مقاله ارائه شد، می توانید بهترین نوع گاز کولر گازی را تهیه کنید. امیدواریم توضیحات ارائه شده در مطلب برای شما مفید بوده باشد و استفاده کافی را ببرید.