یکی از اصلیترین نیازهای تمامی ساختمانها اعم از تجاری، اداری و مسکونی در فصل تابستان، تجهیزات سرمایشی و تهویۀ مطبوع مناسب و کارامد است. با توجه به انواع بسیار متنوعی که از این وسایل سرمایشی در بازار وجود دارد؛ تهیۀ این تجهیزات برودتی گاهاً میتواند سبب سردرگمی خریداران شود. بهترین راهکار برای برطرف کردن این مشکل، آشنایی با انواع تجهیزات سرمایشی و تهویۀ مطبوع و مقایسۀ ویژگیهای آنها با یکدیگر است.
به همین دلیل، در این مقاله تصمیم گرفتیم تا تفاوت فن کویل و کولر گازی را که دو نوع از محبوبترین و کاربردیترین تجهیزات تبریدی به شمار میروند، بررسی کنیم. آشنایی با نحوۀ عملکرد، مزایا و معایب و همچنین بررسی تفاوت های کولر گازی و فن کویل ضمن اینکه دستتان را در هنگام خرید باز میگذارد، سبب میشود انتخاب هوشمندانهای نیز داشته باشید.
فن کویل چیست؟
یکی از تجهیزات نسبتاً جدید در صنعت تهویۀ مطبوع، فن کویل است. فن کویل ها علاوهبر اینکه بهطور گسترده بهعنوان تجهیزات برودتی مورد استفاده قرار میگیرند، با دارا بودن توانایی تولید حرارت، میتوانند در فصول سرد سال نیز کارساز باشند و نیازتان را به تهیۀ تجهیزات گرمایشی جداگانه برطرف سازند.
ساختار و نحوۀ عملکرد فن کویل به چه صورت است؟
ساختار فن کویل در مقایسه با سایر تجهیزات سرمایشی و گرمایشی نسبتاً سادهتر است. هر فن کویل از دو دریچۀ ورودی و خروجی، واحدهای حرارتی یا کویل و همچنین ترموستات تشکیل شده است. هوای محیط بیرونی از طریق دریچۀ ورودی وارد دستگاه میشود و به سمت کویلهای حرارتی حرکت میکند. بسته به اینکه از خاصیت برودتی فن کویل استفاده میکنید یا حرارتی، درون کویلهای دستگاه، آب سرد یا گرم جریان دارد که آب سرد از دستگاه چیلر و آب گرم از بویلر تأمین میشود. هوا، ضمن تماس پیدا کردن با این کویلها کاهش یا افزایش دما پیدا کرده و در نهایت از طریق دریچۀ خروجی در محیط داخلی ساختمان توزیع میشود.
انواع فن کویل
فن کویل ها بسته به طریقۀ نصبشان، به چهار مدل زیر تقسیمبندی میشوند که هر یک در ابعاد و ظرفیتهای متنوعی تولید شده و به بازار عرضه میگردند
- فن کویل کاستی
- فن کویل سقفی
- فن کویل زمینی
- فن کویل کانالی
فن کویل چه مزایا و ویژگیهایی دارد؟
قطعاً محبوبیت فن کویلها در میان تجهیزات تبریدی و حرارتی، بیدلیل نیست. این تجهیزات نسبتاً ساده، ویژگیهای بسیاری دارند که سبب شده جایگاه ویژهای در میان خریداران داشته باشند. در ادامه، برخی از مهمترین مزایای فن کویل را از نظر خواهیم گذراند.
- عدم نیاز به کانالکشی و صرفهجویی در هزینههای نصب و راهاندازی
- واردکردن هوای تازه به محیط داخلی ساختمان و کمک به تصفیه و تهویۀ مطلوب هوا
- طول عمر بالا
- قویترین سیستم گرمایشی شناختهشده
- دارا بودن قسمتهای مختلف و در نتیجه کاربردی بودن برای فضاهای بزرگ
- مصرف برق بهینه و صرفهجویی در هزینههای مصرفی ماهیانه
- هزینۀ تعمیرات، نگهداری و سرویس بسیار مقرونبهصرفه
- تولید کمترین سروصدای ممکن
- قابلیت اندازهگیری دمای محیط بهواسطۀ وجود ترموستات
- قابلیت حفظ دمای محیط داخلی روی عدد دلخواه
- عدم نیاز خریدار به تهیۀ تجهیزات گرمایشی در صورت خرید فن کویل
- نصب بسیار آسان
- اشغال فضای نسبتاً کم
- دارا بودن استقلال دمایی در انواع فن کویل ها
- توزیع دمای مناسب
- مجهز بودن به سیستم کنترلی
- قطع و وصل به موقع دما توسط ترموستات و پیشگیری از هدررفت انرژی و بروز آسیب در دستگاه
- قابلیت استفادۀ همزمان از دهها فن کویل در یک مکان
انواع معایب فن کویل کدام است؟
داشتن مزایا دلیل بر نداشتن کاستی در یک دستگاه نیست. فن کویل ها نیز در کنار دارا بودن مزایای بیشمار، معایبی نیز دارند. از جمله معایب فن کویل، میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- دارا بودن قطعات بسیار زیاد و بالا بودن احتمال خرابی هر یک از آنها
- نیاز به انجام لولهکشیِ مخصوص، جهت از بین بردن قطرات آب ایجادشدۀ ناشی از عبور آب سرد در کویلهای حرارتی
- کارامد نبودن در مناطق جغرافیایی با آبوهوای بسیار گرم
- نیاز به مراقبت و نگهداری
- نیاز به نصب سقف کاذب جهت نصب برخی از مدلهای فن کویلها
- محدودیت ارتفاع جهت نصب مدلهای سقفی و کاستی
- ایجاد سروصدای نسبتاً زیاد درظرفیتهای بسیار بالا
کولر گازی چیست؟
یکی از پُرطرفدارترین تجهیزات سرمایشی که از دیرباز در کشورمان مورد استفاده قرار میگیرد، کولر گازی است. کولرهای گازی ضمن خنکسازی هوای محیط داخلی ساختمان، رطوبت، ذرات معلق و گردوغبار موجود در محیط را نیز جذب کرده و کاهش میدهند. ازهمینرو، کولر گازی بهترین انتخاب ممکن برای استفاده در مناطق گرم و شرجی نظیر شهرهای جنوبی و شمالی کشور به شمار میرود.
این نوع از تجهیزات سرمایشی نیز همچون فن کویلها، توانایی ایجاد گرما برای استفاده در فصول سرد سال را دارا میباشند؛ اما توان تولید برودت و حرارت در آنها با یکدیگر متفاوت است که در ادامه، مفصل به آنها خواهیم پرداخت.
ساختار و نحوۀ عملکرد کولر گازی چگونه است؟
کولرهای گازی از دو تکه ساخته شدهاند که یکی از آنها در فضای داخلی ساختمان نصب میشود و پنل داخلی کولر گازی یا اواپراتور نامیده میشود. قسمت دیگر نیز در فضای آزاد قرار میگیرد که به آن پنل خارجی کولر گازی یا کندانسور میگویند. کندانسور و اواپراتور کولرهای گازی، توسط لولههای مسی با یکدیگر مرتبط میشوند تا چرخۀ تبرید دستگاه به بهترین شکل ممکن وظیفۀ خود را به انجام برساند.
هوا در داخل کمپرسور کولر گازی فشرده شده و سپس از طریق لولههای مسی ضمن وارد شدن به اواپراتور کولر، فعل و انفعالات مختلفی روی آن صورت میگیرد و در نهایت هوای خنکشده یا گرم، از طریق دریچۀ خروجی پنل داخلی از کولر خارج و در محیط توزیع میشود.
استفاده از کولر گازی چه مزیتهایی دارد؟
- کولرهای گازی به فیلترهای تصفیۀ مختلفی مجهزاند که با کمک آنها میتوانند هوای محیط داخلی را از هرگونه آلودگی پاک کنند.
- قابلیت کنترل از راه دور در کولرهای گازی
- راندمان و کارایی بسیار بالا در مناطق جغرافیایی با آبوهوای گرم و حارهای
- توان برودتی مطلوب
- قابلیت استفاده در محیطهایی با مساحتهای کوچک و محدود
- ظاهری شیک و مدرن
- فراهم آوردن استقلال دمایی برای هر مکان
- خنکسازی بسیار سریع فضا
معایب انواع کولر گازی
- هزینۀ سالیانۀ نسبتاً بالای تعمیرات، نگهداری و سرویس کولرهای گازی
- محدودیت در نصب
- تولید سروصدای نسبی
- مخدوش کردن زیبایی ظاهری ساختمان به دلیل روکار بودن و در معرض دید قرار گرفتن کولرهای گازی
- مصرف انرژی بسیار بالا
- افزایش هزینههای مصرفی برق ماهیانه
بررسی تفاوت فن کویل و کولر گازی، کدام را خریداری کنیم؟
فن کویل و کولر گازی در عین داشتن شباهت، تفاوتهای بسیاری نیز با یکدیگر دارند که آشنایی با وجوه مختلف این تفاوتها میتواند انتخاب میان فن کویل و کولر گازی را برای خریدارانی که نمیدانند کدام یک انتخاب بهتری برای آنهاست، آسانتر سازد.
اصلیترین تفاوت کولر گازی و فن کویل، مربوط به نحوۀ عملکرد آنهاست. در کولرهای گازی، لولههای مسی ویژهای تعبیه شده است که گاز مبرد در آنها جریان مییابد و فرایند خنکسازی از طریق این گاز به انجام میرسد. این در حالی است که در فن کویلها، کویلهای حرارتی که آب سرد یا گرم از درونشان عبور میکند، مسئول انجام فرایند خنکسازی میباشند.
توان برودتی و حرارتی فن کویل و کولرهای گازی نیز با یکدیگر متفاوت است. همانطور که در بالا توضیح دادیم؛ در فن کویلها، آب عامل تغییر دمای هواست و در کولرهای گازی این تغییر توسط متراکم کردن گاز مبرد صورت میپذیرد. بهواسطۀ وجود این تفاوت، فن کویل بهعنوان «ایدهآلترین سیستم حرارتی» و کولر گازی با عنوان «ایدهآلترین سیستم برودتی» در دنیا شناخته میشود.
از دیگر تفاوتهای کولر گازی و فن کویل، میتوانیم به اختلاف فاحش آنها در مصرف انرژی برق اشاره کنیم. در حالی که تنها یکی از بخشهای فن کویلها از انرژی برق استفاده میکند و بخش دیگر که مربوط به تولید آب سرد یا گرم در چیلر یا بویلر است، مستقیماً از گاز شهری تغذیه میشود؛ کولرهای گازی تنها از انرژی برق تأمین انرژی میکنند و به همین جهت، هزینههای برق مصرفی با وجود نصب کولر گزی در ساختمان بسیار بالا خواهد رفت.
با در نظر گرفتن این حقیقت که همان میزان که دمای ایدهآل در فضای داخلی ساختمان بر سلامتی ساکنان آن تأثیرگذار است، باید به این نکته هم توجه کنیم که در کنار دما، تهویۀ هوا و جریان یافتن هوای تازه در محیط داخلی، اهمیت بسیار زیادی دارد. کولرهای گازی، هوای محیط داخلی را میگیرند و فرایند خنکسازی را مستقیماً روی هوای موجود در محیط داخلی انجام میدهند؛ در نتیجه با استفاده از کولر گازی بهعنوان تجهیز برودتی، بههیچ عنوان هوای تازه وارد اتاق نمیشود.
این در حالی است که فن کویلها، هوا را از محیط بیرونی دریافت کرده و پس از اعمال فعل و انفعالات، آن را در محیط داخلی توزیع میکنند. بنابراین، در جایی که فن کویل نصب باشد؛ هوای تازه و سرشار از اکسیژن دائماً وارد محیط خواهد شد. به همین دلیل نیز فن کویل یکی از انتخابهای مناسب جهت نصب در مراکزی است که عبور و مرور روزانه در آنها بسیار بالاست.
نصب و راهاندازی فن کویل و کولر گازی، یکی دیگر از تفاوتهای این دو مدل از تجهیزات سرمایشی و تهویۀ مطبوع است. عموماً فن کویل ها برخلاف کولرهای گازی، نیازی به کانالکشی ندارند و نصب در آنها بسیار ساده است. بعلاوه، فن کویلها با توجه به اینکه جز یونیت بیرونیشان، بهصورت توکار نصب میشوند، اندازۀ بسیار کوچکتری در مقایسه با کولرهای گازی دارند.
مرکزی بودن سیستم در کولرهای گازی و فن کویلها یکی دیگر از تفاوتهای آنها با یکدیگر است. کولرهای گازی بهصورت واحدی مجزا در هر مکانی که قرار است فعالیت برودتی یا حرارتی را در آن انجام دهند، نصب میشوند. در نتیجه، مقیاس عمل آن برای مکانهای کوچک، محدود به اتاق یا سالنی با مساحت مشخص است.
با این وجود، فن کویلها را میتوانیم بهصورت چندتایی در موقعیتهای مختلفِ یک ساختمان نصب کنیم و با انجام لولهکشی، هوای سرد و گرم تولیدشده توسط فن کویل را به اتاق یا سالن مد نظرمان بفرستیم.
قابلیت استفاده در مراکزی با مساحتهای بزرگ و کوچک از جمله دیگر تفاوت های میان کولر گازی و فن کویل به شمار میرود. کولرهای گازی، کارایی چندانی در مساحتهای بزرگ ندارند و همچنین نصب چند دستگاه از این تجهیزات سرمایشی و تهویۀ مطبوع در کنار هم، به منظور ایجاد سرمای مطلوب، بههیچ عنوان راهکار اقتصادی و کارامدی به نظر نمیرسد؛ چراکه کولرهای گازی، مصرف برق بسیار بالایی دارند و بهکارگیری همزمان چند دستگاه از آنها در محدودهای مشخص؛ مصرف انرژی و هزینههای جانبی ناشی از آن را بهصورت تصاعدی بالا میبرد.
هزینۀ اجرا و قیمت خرید کولر گازی و فن کویلها نیز یکی از اصلیترین مواردی است که در زمان خرید، مشتریان بابت آن کنجکاو هستند. جواب به این سوال، مستلزم این است که شما در ابتدا مشخص کنید که فن کویل یا کولر گازی را برای چه مساحتی خریداری میکنید.
فن کویلها تجهیزاتی هستند که به خودیخود، توانایی ایجاد حرارت و برودت را ندارند و برای این کار، نیاز است تا تجهیزات جانبی مختلفی نظیر چیلر و بویلر را در کنارشان تهیه کنید. هرچند که هزینۀ خرید فن کویل و تجهیزات تکمیلی آن خیلی مقرونبهصرفه به نظر نمیرسد؛ اما در صورتی که آن را برای مراکز تجاری و مکانهایی با وسعت بالا تهیه میکنید، مطمئن باشید که ارزش حقیقی هزینۀ اولیه بهمراتب بیشتر از مقداری است که میپردازید. قطعاً تهیۀ فن کویل برای مساحتهای بزرگ، در مقایسه با نصب دهها کولر گازی، توجیه اقتصادی بالاتری دارد!
اگر از تجهیزات تکمیلی فن کویلها که در قیمت خرید آنها اثرگذار است بگذریم، میتوان گفت که هزینۀ نصب و اجرای فن کویلها در مقایسه با کولرهای گازی بهمراتب کمتر است. در درجۀ اول، اکثر مدلهای فن کویلها نیازی به کانالکشی ندارند. همچنین، در واحدهای حرارتی آنها، آب در جریان است و به همین دلیل در این نوع از تجهیزات تنها به لوله کشی آب نیاز داریم که انجام آن بسیار آسان و ارزان قیمت است؛ اما به جهت وجود مبرد در لولههای کولر گازی، هزینۀ انجام لولهکشیِ مخصوص بسیار گرانتر است.
در نهایت، بهعنوان آخرین تفاوت میتوانیم به زیبایی بصری ایجادشده توسط فن کویل و کولر گازی اشاره کنیم. یونیت مرکزی فن کویلها عموماً روی پشتبام نصب میشود و سایر اجزای فن کویل، بسته به مدل، عموماً بهصورت توکار نصب میشوند تا در معرض دید قرار نگیرند. با این وجود، کولرهای گازی کاملاً روکار هستند که طبعاً این مسئله خوشایند خریداران بسیاری نیست.
در این مطلب، تلاش کردیم تا ضمن آشنایی شما عزیزان با دو تجهیز کاربردی و بررسی پُراهمیتترین تفاوتهای آنها با یکدیگر، مجموعۀ اطلاعات دقیق و جامعی را در رابطه با فن کویل و کولر گازی در اختیارتان قرار دهیم. پس تصمیمگیری این مسئله را که کدام کالا انتخاب بهتری برای شماست، به خودتان واگذار میکنیم!
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با تجهیزات تبریدی و تهویۀ مطبوع، اطلاع از موجودی و استعلام قیمت روز هریک، تنها کافی است تا با شمارهگیری ۰۹۱۶۰۰۵۰۲۵۹ و ۹۱۳۰۲۵۹۲-۰۲۱ با کارشناسان فروش مجموعۀ اینترنتی دکتر کول تماس حاصل فرمایید.