یکی از انواع جوشکاریها که بهطور گسترده در صنعت تبرید مورد استفاده قرار میگیرد، «جوشکاری Brazing» است که نوعی لحیمکاری به حساب میآید. در لحیمکاری و سایر انواع جوشکاریهای ذوبی؛ میبایست ابتدا گرما را به سطح مد نظر منتقل کنیم تا فلزات در آن نقطه ذوب شوند و در ادامه، سایر مراحل جوشکاری را به انجام برسانیم تا دو قطعه در نهایت به یکدیگر متصل شوند.
در نتیجه، جهت انجام فرآیند لحیمکاری، نیاز است که از منابع گرمایی مختلفی استفاده کنیم. بسته به نوع این منابع گرمایی، فرایند لحیمکاری نیز به انواع بسیار متنوعی تقسیمبندی میشود. در ادامه با برخی از مهمترین و کاربردیترین تکنیکهای گرمایشی در لحیمکاری آشنا خواهیم شد و تفاوت آنها از یکدیگر را باز خواهیم شناخت.
انواع تکنیکهای لحیمکاری یا جوشکاری گرم
برخی از منابع گرمایی مورد استفاده در فرایند لحیمکاری، کل قطعه را گرم میکنند که به آنها «گرمایش انتشاری» گفته میشود و برخی دیگر، حرارت را به صورت موضعی در ناحیۀ اتصال دو قطعه متمرکز میکنند که همانند عملکردشان، «گرمایش موضعی» خوانده میشوند.
پیشنهاد خرید : انواع ابزار جوشکاری و برشکاری
تورچ جوشکاری یا تورچ لحیمکاری
این روش، در حقیقت یکی از تکنیکهای گرمایش موضعی است که در آن، حرارت لازم برای ذوب شدن قطعات درگیر در اتصال، به واسطۀ ترکیب گازهای سوختی همچون استیلن، هیدروژن یا پروپان با اکسیژن خالص یا هوا، حاصل میشود.
به یاد داشته باشید که برای انجام این تکنیک که روشی کمهزینه و بیدردسر تلقی میگردد، بهمنظور افزایش حرارت و قدرت شعله، باید حتماً از فلاکسها و روانکنندهها استفاده کنید.
لحیمکاری یا جوشکاری القایی
یکی از دقیقترین تکنیکهای گرمایش موضعی در لحیمکاری، روش القایی با فرکانس بالا است. در این روش، بهراحتی میتوان کویل گرمایی را روی محل مد نظر قرار داد و حرارت را در حد نیاز، بهصورت یکنواخت و پیوسته روی ناحیۀ اتصال متمرکز کرد.
از مزایای این روش، میتوانیم به؛ سرعت بخشیدن به پروسۀ انجام کار، کیفیت و دقت بالای نتیجه، کنترل دقیق دما و تعیین دقیق محل انتقال گرما اشاره کنیم.
لحیمکاری مقاومتی
در این فرایند دو قطعۀ فلزی، توسط فلز دیگری که عموماً «آلیاژ لحیمکاری» نامیده میشود و نقطۀ ذوب پایینی دارد؛ به یکدیگر متصل میشوند. در لحیمکاری مقاومتی، در حقیقت فلزی که ذوب میشود آلیاژ لحیمکاری است و دو قطعۀ فلزی دیگر، تقریباً دستنخوره باقی میمانند.
این روش نیز یکی از تکنیکهای گرمایش موضعی به شمار میرود و با توجه به اینکه مکانیسم اصلی ذوب در آن، متوجه قطعات درگیر در اتصال نیست؛ این دو تکه فلز میتوانند لزوماً یکسان نباشند یا ساختار کریستالی، نقطۀ ذوب و بارهای حرارتی آنها کاملاً با یکدیگر متفاوت باشد.
لحیمکاری مقاومتی، انتخابی مناسب جهت ایجاد اتصالات نسبتاً ساده در فلزاتی که رسانای بسیار قدرتمندی برای جریان الکتریکی هستند، محسوب میشود؛ چراکه اساس اصلی تولید گرما در این روش، مقاومت در برابر جریان الکتریکی است.
لحیمکاری کورهای
یکی از پُرکاربردترین روشهای تکنیک گرمایش انتشاری، لحیمکاری کورهای است. در این روش، فرایند اتصال قطعات فلزی توسط فلزی پُرکننده که نقطۀ ذوب پایینتری از فلزات درگیر در اتصال دارد، به انجام میرسد.
کورههایی که در این نوع از لحیمکاری، از آنها استفاده میشود؛ بسته به طرحشان، به دو دستۀ «کورههای دستهای» و «کورههای پیوسته» تقسیمبندی میشوند. کورههای خلأ، از مشهورترین کورههایی هستند که در این تکنیک از آنها استفاده میکنند.
از جمله مزایای اصلی لحیمکاری کورهای، میتوانیم به دو مورد زیر اشاره کنیم:
⦁ انجام فرایند لحیمکاری با اتمسفر محافظ که در حقیقت پوششی ویژه از گازهای خلوص بالا یا خلاء است که ضمن خنثیسازی نیاز به شار، از تشکیل اکسیدها و سایر مواد مضر جلوگیری کرده یا تولید آنها را به حداقل میرساند و در نهایت فرایند حذف آنها را نیز تسهیل میکند.
⦁ فراهم ساختن امکان کنترل پیوسته و دقیق تمامی مراحل چرخههای تبریدی و گرمایشی
لحیمکاری غوطهای
در این روش از تکنیک گرمایش انتشاری، تمامی قطعات درگیر در اتصال را در مجموعهای از آلیاژهای مذاب که با نامهای «بریز مذاب» یا «شار مذاب» نیز شناخته میشوند، غوطهور میکنند. با جریان پیدا کردن آلیاژهای مذاب، تمامی درزهای موجود بر سطوح مشترک قطعات فلزی بسته و اصلاحاً آببندی میشود.
پس از خنک شدن قطعات، فلز پُرکننده نیز سرد شده و مجدداً حالت جامد به خود میگیرد و اتصالی مستحکم را در قطعات مذکور ایجاد میکند. نکتۀ قابل توجه دربارۀ این حمام آلیاژهای مذاب، این است که؛ دمای آن، در مقایسه با نقطۀ انجماد فلز اصلی کمتر و از نقطۀ ذوب فلز پُرکننده موجود بیشتر است.