آمپر متر کلمپی چیست؟

کلمپ آمپر متر، آمپرمتر چنگکی دستگاهی برای اندازه گیری جریان الکتریکی (AC یا DC) بدون قطع کابل می باشد. در روش سنتی با استفاده از مولتی متر یا آوومتر باید بخشی از کابل که جریان عبوری از آن مدنظر باشد، جدا میشود و مولتیمتر به‌صورت سری در مدار قرار میگیرد و سپس میزان جریان برحسب میکرو آمپر، میلی آمپر و آمپر ماکزیمم نمایش داده میشود(شکل 1). اما در این روش بدون نیاز به قطع کابل، کلمپ یا چنگک آمپر متر را دور کابل می اندازند و جریان را مشاهده می کنند  (شکل2). با این تفاوت که محدوده اندازه گیری جریان در این مدل کلمپ ها، در محدوده های 100A، 1000A و حتی 3000A  است.

نحوه اندازه گیری جریان در آمپر مترهای انبری :

اندازه گیری جریان AC :

نحوه محاسبه جریان در کلمپ‌های AC بر اساس قواعد ترانسفورماتور جریان (CT) می‌باشد. ترانسفورماتور جریان با استفاده از شار مغناطیسی تولید شده بر اثر عبور جریان از رسانا، جریانی تولید می‌کند که این جریان متناسب با جریان عبوری از رسانا یا همان کابل مربوطه است. جریان ثانویه توسط مدار اندازه‌گیر که به سیم پیچ ترانس متصل است، محاسبه می‌گردد؛ جریان تحت تست برابر است با حاصل تقسیم جریان ثانویه بر تعداد دور سیم پیچ ترانسفورماتور. جهت مشخص شدن موضوع بلاک دیاگرام زیر را مشاهده کنید:

اندازه گیری جریان AC/DC :

جهت اندازه گیری جریان DC از سنسور اثر هال جهت تشخیص جریان استفاده می‌گردد؛ زیرا امکان القای الکترومغناطیسی در کلمپ های AC وجود ندارد. سنسور اثر هال در میان دهانه ترانسفورماتور قرار داده می‌شود. زمانی که جریان شار مغناطیسی متناسب با جریان AC یا DC اولیه ایجاد می‌گردد، سنسور هال شار مغناطیسی را تشخیص می‌دهد و خروجی آن به‌صورت ولتاژ خواهد بود.

سنسور اثر هال: این سنسور یک نیمه هادی می‌باشد. زمانی که جریان اولیه به ترمینال ورودی اعمال می‌گردد، ولتاژی متناسب با جریان اولیه و میدان مغناطیسی ایجاد شده در ترمینال خروجی، تولید می‌گردد.

جهت روشن شدن نحوه عملکرد آمپر مترهای چنگکی AC/DC بلاک دیاگرام زیر را مشاهده کنید.

شکل ظاهری کلمپ های AC (شکل سمت چپ) و کلمپ های AC/DC (شکل سمت راست) :

مزایا :

*    اندازه گیری جریان DC (مدل های قدیمی تنها AC اندازه گیری می‌کردند)

*    عدم نیاز به قطع کابل

*    اندازه گیری جریان به صورت غیر تماسی

*    اندازه گیری جریان های بالا

*    امنیت بالا

*    سهولت در اجرا

معایب :

*    عدم اندازه گیری جریان های پایین (mA) در مدل های 1000A به بالا

*    تست دشوار در مکان‌های کوچک با تعدد کابل (به دلیل کلمپ نسبتا بزرگ)

کاربردها :

*    در تمامی صنایع و کارخانجات

*    تابلو برق

*    کابل های فشار قوی و قطور

*    دانشگاهها

*    بیمارستان ها

*    واحدهای تاسیساتی

*    آبکاری فلزات

*    پیمانکاران شرکت توزیع و انتقال برق

*    کارخانجاتی که مبحث ۱۹ ساختمان را اجرا میکنند.

*    و…